Τεύχος 2ο – Νοέμβριος 2023 |
|
|
| Νίκος Πετσάλης-Διομήδης Ο Βενιζέλος και η πρόκληση της μεγάλης Ελλάδας. Γεγονότα και επανεκτιμήσεις Τόμος Β΄: Το συνέδριο της ειρήνης (1919) Επιμέλεια: Γιάννης Δ. Στεφανίδης ➼Δείτε το βιβλίο |
|
|
| Δημήτριος Καπετανάκης Δοκίμια και ποίηση μεταφρασμένα. Από τη δίτομη έκδοση των «Έργων» του Μετάφραση: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Γιάννης Καλιφατίδης, Ευαγγελία Stead, Μαριάννα Τζιαντζή, Λίζυ Τσιριμώκου Έκδοση: Εταιρεία Κοινωνικού Έργου και Πολιτισμού (ΕΚΕΠ) - Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) |
|
|
| Άρις Γεωργίου Hic et Nunc / Hip ’n’ Funk / Jazz φωτογραφίες / κείμενα Όλες οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο των αρνητικών του Άρι Γεωργίου που έχει δωρηθεί στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΜΙΕΤ/ΕΛΙΑ. |
|
|
BAZAAR ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΙΕΤ / ΕΛΙΑ / Ιστορικό Αρχείο ΕΤΕ Με πολύ μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε και φέτος το bazaar βιβλίων του ΜΙΕΤ και του ΕΛΙΑ, από τις 8 έως τις 12 Νοεμβρίου στο Παλαιό Χρηματιστήριο Αθηνών. Οι επισκέπτες ξεπέρασαν τους 1.500, ενώ οι πωλήσεις, τόσο στο χώρο του bazaar όσο και ηλεκτρονικά, μέσω www.mietbookstore.gr, ξεπέρασαν τα 10.000 αντίτυπα. Αξιοσημείωτος είναι ο αριθμός παραγγελιών από το εξωτερικό (σε περισσότερες από δέκα χώρες), καθώς και οι εγγραφές νέων χρηστών (πάνω από 250 νέοι λογαριασμοί), μεταξύ των οποίων πολλοί φοιτητές και εκπαιδευτικοί. |
|
|
Παρουσίαση βιβλίου, Βιβλιοπωλείο ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη, 16 Νοεμβρίου 2023 Δημώδης πεζός λόγος του 16ου αιώνα(έκδ. ΜΙΕΤ/ΚΕΓ, 2023) Ομιλητές: Γεώργιος Γιαννάκης, ομ. καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του ΑΠΘ και μέλος του ΔΣ του ΚΕΓ, Τασούλα Μαρκομιχελάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, Ελένη Καραντζόλα και Κατερίνα Τικτοπούλου (οι συγγραφείς του βιβλίου). Συντονισμός συζήτησης: Ευαγγελία Αμοιρίδου, καθηγήτρια του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ. |
|
Με αφορμή την ολοκλήρωση της έκδοσης «Έργα» του Δ. Καπετανάκη Παναγιώτης Κανελλόπουλος: «Ο φίλος μου Δημήτριος Καπετανάκης»… Και άλλοι φίλοι του μιλούν για τον συγγραφέα Ο Δημήτριος Καπετανάκης, μεταφυσικός στοχαστής αλλά και άνθρωπος του κόσμου τούτου, κατεξοχήν γήινος, πάλεψε βαθιά με το αίνιγμα του έρωτα και της μαθητείας, και διακρίθηκε ως δεινός δάσκαλος για τον παιδαγωγικό του τρόπο να αφυπνίζει τον εσωτερικό δαίμονα των μαθητών του (και αναγνωστών του) οδηγώντας τους στο δρόμο της διαρκούς αναζήτησης. Όλοι όσοι τον γνώρισαν μιλούν για τον μοναδικό του τρόπο.
|
|
|
Μια μικρή περιπλάνηση στο έργο του Τάκη Κανελλόπουλου με οδηγό τη μελέτη της Παναγιώτας Μήνη (έκδ. ΜΙΕΤ, 2018) και αφορμή το αφιέρωμα στον σκηνοθέτη στο 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Αν και υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους σκαπανείς του καλλιτεχνικού κινηματογράφου στην Ελλάδα, ο Τάκης Κανελλόπουλος (1934–1990) σύντομα βρέθηκε στο περιθώριο του έντονα πολιτικοποιημένου Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου και το έργο του, με τον καιρό, ξεχάστηκε από το ευρύ κοινό. Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε μια μικρή «αναγέννηση» του μεγάλου δημιουργού, με αποκορύφωμα το μεγάλο αφιέρωμα που διοργάνωσε φέτος το 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. |
|
|
Εν όψει Χριστουγέννων Το ελληνικό παιχνίδι. Διαδρομές στην ιστορία του (έκδ. ΜΙΕΤ/ΕΛΙΑ, 2008) Παιχνίδια παιδιών και παιχνιδίσματα ενηλίκων… Καθώς τα παιχνίδια ταξιδεύουν στο χρόνο, μας ταξιδεύουν παράλληλα και στον «μυθικό» κόσμο της παιδικής ηλικίας, με τον οποίο είναι ταυτισμένα: Οι μελέτες και η πλούσια εικονογράφηση του τόμου αυτού σκιαγραφούν την ιστορία του ελληνικού παιχνιδιού, αναδεικνύοντας συνάμα τις ποικίλες διαστάσεις που έχει αυτό στην καθημερινή ζωή, την παιδαγωγική και στον κοινωνικό βίο ως μέσο διάπλασης του παιδικού ψυχισμού, αλλά και συγκρότησης ταυτοτήτων. |
|
|
Επισκέψεις και ξεναγήσεις στην έκθεση "Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση", Παράρτημα ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη Την έκθεση επισκέφτηκαν 1.230 άτομα. Ξεναγήθηκαν και συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα 15 σχολεία (συνολικά 493 μαθητές, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και 43 εκπαιδευτικοί). Πραγματοποιήθηκαν 6 ξεναγήσεις, τις οποίες παρακολούθησαν 124 άτομα. Η ανταπόκριση στα μέσα (έντυπα και ηλεκτρονικά) υπήρξε θερμότατη, φτάνοντας μέχρι στιγμής τον αριθμό των 45 δημοσιευμάτων/αναρτήσεων. |
Αφιέρωση μαθητών από το δημοτικό σχολείο Γαλάτιστας |
|
|
1η διάλεξη. Συλλογές σπάνιου και πολύτιμου υλικού: προκλήσεις και προοπτικές, 31 Οκτωβρίου 2023
Τη σειρά διαλέξεων πραγματοποιεί το Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του ΜΙΕΤ, με αφορμή την ολοκλήρωση του προγράμματος ψηφιοποίησης μέρους των τεκμηρίων που φυλάσσονται στο αρχείο του. Ομιλητές είναι υπεύθυνοι σημαντικών συλλογών στις οποίες φυλάσσεται σπάνιο και πολύτιμο υλικό (αρχέτυπα και παλαίτυπα, χειρόγραφα κ.ά.). Η πρώτη διάλεξη είχε ομιλητή τον Γιάννη Μελιανό, υπεύθυνο της βιβλιοθήκης της Ι.Μ. Αγίου Ιωάννου Θεολόγου στην Πάτμο. Η σειρά των διαλέξεων παρουσιάστηκε στον Ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο πλαίσιο της συνέντευξης του Σταύρου Γριμάνη, υπεύθυνου του ΙΠΑ/ΜΙΕΤ που παραχώρησε στην κα. Κατερίνα Χουζούρη, στην εκπομπή «κάθε μέρα, νέα μέρα». Μπορείτε να ακούσετε το ηχητικό απόσπασμα εδώ. |
|
|
Διάλεξη του Αγαμέμνονα Τσελίκα: «Τα Μαθηματάρια των Ελλήνων. Γραφή και Γράμματα πριν από το '21», Παράρτημα του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη, 20 Νοεμβρίου 2023 Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης «Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση (1453-1821)», διοργάνωσε τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου διάλεξη με τίτλο: Τα Μαθηματάρια των Ελλήνων. Γραφή και Γράμματα πριν από το '21. Περιήγηση στην παιδεία των Ελλήνων κατά την Τουρκοκρατία, ξεκινώντας από το βασικό ερώτημα: Διάβαζαν οι Έλληνες; Έγραφαν οι Έλληνες; Ομιλητής ήταν ο Αγαμέμνων Τσελίκας, φιλόλογος –παλαιογράφος, πρόεδρος του Ινστιτούτου «Αρέθας»– Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνών Παλαιογραφίας, Βιβλιολογίας και Ιστορίας των Κειμένων, τέως προϊστάμενος του ΙΠΑ/ΜΙΕΤ. |
|
|
Δωρεά του αρχείου του ιστορικού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου Το αρχείο του ιστορικού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου (1938–2019) εντάχθηκε στη συλλογή ιστορικών αρχείων του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, ύστερα από δωρεά της Katharina Melissa Chelmis. ➼Διαβάστε περισσότερα |
| |
|
Αρχείο Κώστα Στεργιόπουλου, Λογοτεχνικά Αρχεία ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ Ολοκληρώθηκε η ταξινόμηση και η αναλυτική περιγραφή του αρχείου του φιλολόγου, λογοτέχνη και κριτικού Κώστα Στεργιόπουλου, 18 αρχειακά κουτιά. Η περιγραφή του αρχείου έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, όπου και ο πλήρης κατάλογος αρχείων. Φωτογραφία: Λεπτομέρεια από σχεδίασμα ποιήματος του Κώστα Στεργιόπουλου, σε χαρτί από πακέτο τσιγάρων «Άρωμα». ➼Διαβάστε περισσότερα |
| |
|
Αρχείο και συλλογή Μάριου Πλωρίτη, Αρχεία Παραστατικών Τεχνών ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ Ολοκληρώθηκαν η ταξινόμηση και η επεξεργασία της θεατρικής συλλογής του Μάριου Πλωρίτη. Η συλλογή περιλαμβάνει 103 σχέδια και 2.161 φωτογραφίες από το ελληνικό θέατρο του 19ου και του 20ού αιώνα. Η περιγραφή του υλικού έγινε σε επίπεδο τεκμηρίου και ενσωματώθηκε στο δελτίο περιγραφής του αρχείου του Μάριου Πλωρίτη. Φωτογραφία: Ο ηθοποιός Κυριάκος Μαυρέας στο νούμερο «Ο ευχαριστημένος» από τη θεατρική επιθεώρηση Η Βαβυλωνία του 1928. Σχέδιο του Κλεόβουλου Κλώνη, 21x11 εκ. ➼Διαβάστε περισσότερα |
| |
|
Φωτογραφικό Αρχείο Γ. Σεφέρη, Έκθεση στην Πρεσβεία της Ελλάδος στο Λονδίνου Με αφορμή την συμπλήρωση 60 χρόνων από την απονομή του Βραβείου Νόμπελ στον ποιητή Γιώργο Σεφέρη, η Πρεσβεία της Ελλάδος στο Λονδίνo παρουσιάζει, σε μόνιμη έκθεση στο γραφείο του διπλωμάτη ποιητή στην Ελληνική Πρεσβευτική Κατοικία στο Λονδίνο (51, Upper Brook Street, W1), βιβλία, χειρόγραφα, προσωπικά αντικείμενα και φωτογραφίες του. Το Φωτογραφικό Αρχείο Γιώργου Σεφέρη / ΜΙΕΤ παραχώρησε φωτογραφικό υλικό (20 ψηφιακά αντίγραφα) με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τους σταθμούς της διπλωματικής του καριέρας και της ζωής του στο Λονδίνο. |
Από την έκθεση στο γραφείο του Γ. Σεφέρη στην Ελληνική Πρεσβευτική Κατοικία στο Λονδίνο |
|
|
Το Παράρτημα του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη συμμετείχε στο Open House Στις 25 και 26 Νοεμβρίου 2023 η Βίλα Καπαντζή άνοιξε τις πόρτες της και υποδέχτηκε περισσότερους από 960 επισκέπτες. Οι ξεναγήσεις πραγματοποιήθηκαν από καταρτισμένους εθελοντές της διοργάνωσης. Το Open House είναι ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής. Η ιδέα ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και μέχρι σήμερα έχει διαδοθεί σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο. Η δράση Open House προσκαλεί το ευρύ κοινό να εξερευνήσει και να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής. Κάθε χρόνο, για ένα διήμερο, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο μουσείο, με εκθέματα τα ίδια της τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της. |
|
|
Αδριανούπολη: Ο λανθάνων κώδικας του Ελληνικού Γυμνασίου για τη Νέα Μονή Χίου. Αυτοκρατορικά έγγραφα και πατριαρχικά γράμματα σε πηγή του 19ου αιώνα. 101 χρόνια από την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης (Οκτώβριος 1922) και 100 χρόνια μετά την υπογραφή της Σύμβασης περί Ανταλλαγής των Ελληνικών και Τουρκικών Πληθυσμών (30 Ιανουαρίου 1923), που σφράγισε τον ξεριζωμό, ένας χειρόγραφος κώδικας, μοναδικό τεκμήριο των αρχών του 19ου αιώνα, μας γυρνάει στην Αδριανούπολη, τη θρακική πρωτεύουσα, εκεί όπου λειτούργησε το Ελληνικό Γυμνάσιο την περίοδο της μεγαλύτερης εκπαιδευτικής άνθισης του ελληνισμού στην Ανατολική Θράκη, κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα έως τους Βαλκανικούς Πολέμους. Μας μεταφέρει ακόμη στη Χίο, σε πολύ παλαιότερη εποχή, για να ανιχνεύσουμε ψηφίδες της ιστορίας εννέα αιώνων (11ος–18ος) του σημαντικότερου μεσαιωνικού μνημείου του νησιού, της Νέας Μονής (Συλλογή Χειρογράφων του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου του ΜΙΕΤ). ➼ Διαβάστε περισσότερα |
| |
|
Το κρασί του Καπαντζή Το 1893 ο Μεμέτ Καπαντζή μάλλον είχε ξεκινήσει να χτίζει το σπίτι του στη συνοικία των Εξοχών της Θεσσαλονίκης. Τον Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς παρέλαβε 10 βαρέλια παλιό και καλό κρασί από τη Νάουσα. Ντονμές, οπότε ως τυπικά μουσουλμάνος απείχε του οίνου; Ντονμές, οπότε η εβραϊκή του ταυτότητα του επέτρεπε ιδιωτικά να πίνει; Ή μήπως το ήθελε για να γιορτάσει τo χτίσιμο του σπιτιού του σε κάποια κοινωνική εκδήλωση; Τραπεζίτης, έμπορος και βιομήχανος βαμβακερών και μάλλινων νημάτων, ο Μεχμέτ Καπαντζή, διετέλεσε πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και λογιζόταν την εποχή εκείνη ανάμεσα στους πλουσιότερους ανθρώπους της πόλης. ➼ Διαβάστε περισσότερα |
| |
|
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ |
|
|
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Παρουσίαση του βιβλίου του Timothy Garton Ash, Πατρίδες. Μια προσωπική ιστορία της Ευρώπης, (εκδόσεις Ψυχογιός) από τον Κώστα Κωστή (Διευθυντή του ΜΙΕΤ). Συμμετείχαν ο Γ. Παλαιολόγος και ο T. Garton Ash. (1 Νοεμβρίου 2023). Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Η Βενετική Πολιτεία, ο ελληνικός χώρος και οι ιστορίες τους (13ος–18ος αι.)» προς τιμήν της καθηγήτριας Αναστασίας Παπαδία-Λάλα. Σταύρος Γριμάνης (Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο) «Ένα άγνωστο ιταλικό κείμενο του Γαβριήλ Σεβήρου (αρχές 17ου αι.)» (1–2 Νοεμβρίου 2023). Ακαδημία Επιστημών της Βουλγαρίας, Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών / Κέντρο Θρακολογίας «History and Culture in the Balkans: Foreign Influences, Contextual Adaptations, Hybrid Phenomena». Σχολιασμός από τη Μαρία Λίτινα (Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο), «Developments in the internal affairs of the Patriarchate of Jerusalem in the aftermath of the Bulgarian Schism (1872)» (2–3 Νοεμβρίου 2023). Κύκλος Ιδεών - Κύκλος ΙΙΙ, Συνέδριο με θέμα «Οικονομία: Τα προφανή και πέρα από αυτά». ομιλία του Κώστα Κωστή (Διευθυντή του ΜΙΕΤ), Ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» (7 Νοεμβρίου 2023). Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία. «Αρχειακές διαθεσιμότητες σχετικά με την οικονομική ζωή της Θεσσαλονίκης». Γιώργος Κουμαρίδης (Ιστορικά Αρχεία ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ), «Καπνός, ακίνητα, υφάσματα: η οικονομία της Θεσσαλονίκης στα αρχεία του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ» (10 Νοεμβρίου 2023). Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Η Κωνσταντίνα Σταματογιαννάκη (Αρχεία Παραστατικών Τεχνών ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ) μίλησε σε μεταπτυχιακές φοιτήτριες και μεταπτυχιακούς φοιτητές για τα αρχεία και τις συλλογές των παραστατικών τεχνών, για τη διαχείριση και για τις ιδιαιτερότητές τους, για τη σημασία τους και για τις αρχές που διέπουν τη μελέτη τους και τη χρήση τους στην έρευνα (14 Νοεμβρίου 2023). Στο πλαίσιο του μαθήματος «Φροντιστήριο Νεότερης Ιστορίας» του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, ο Γιώργος Κουμαρίδης (Ιστορικά Αρχεία ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ) μίλησε για την έννοια των αρχείων, τις βασικές αρχές της αρχειονομίας και την ελληνική αρχειακή πραγματικότητα. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες είχαν ταυτόχρονα την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με πλήθος αρχειακών τεκμηρίων από τις συλλογές μας. (15 Νοεμβρίου). Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού Μνήμων. «Το Ιεροσολυμιτικό αρχείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης και ο θάνατος της καθ’ ημάς Ανατολής» του Μιχάλη Κοκολάκη. Σχολιασμός από τη Μαρία Λίτινα (Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο) (22 Νοεμβρίου 2023). Αμφιθέατρο Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή. Παρουσίαση του λευκώματος του Robert Mc Cabe, Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο από τον ΚώσταΚωστή (Διευθυντή του ΜΙΕΤ), διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (22 Νοεμβρίου 2023). Ένωση Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης. «Διασυνδεδεμένες Βιβλιοθήκες». Παναγιώτης Τουρλής (Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ), «Η συμβολή των εκδοτικών καταλόγων στην έρευνα μέσα από τη συλλογή της βιβλιοθήκης» (20–24 Νοεμβρίου 2023). Συναντήσεις με συγγραφείς στο café του ΙΑΝΟΥ. Ο Νίκος Θρασυβούλου συνομιλεί με τον συγγραφέα Κώστα Κωστή (Διευθυντή του ΜΙΕΤ). Μια συζήτηση σε πρώτο πρόσωπο για την τέχνη, την κοινωνία, τη ζωή, με τη συμμετοχή του κοινού (29 Νοεμβρίου 2023). |
|
|
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ Θουκυδίδου 13, 105 58 Αθήνα, Τηλ.: 210 3221 335, e-mail: info@miet.gr www.miet.gr © 2023 - Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης ΝΠΙΔ. All rights reserved. Λαμβάνετε αυτό το email ως εγγεγραμμένος χρήστης στη λίστα αποδεκτών Newsletter του ΜΙΕΤ. Εάν δεν επιθυμείτε να λαμβάνετε ενημερώσεις του newsletter μας, μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να διακόψετε την αποστολή. Διαγραφή από τη λίστα | Αλλαγή προτιμήσεων |
|
|
| |